Achilles and the Tortoise: streetwear waarbij het welzijn van mens en natuur centraal staat

Matthijs Tersteeg is iemand die sterk gericht is op het maken van een positieve verandering in de wereld. “Ik ben ondernemend van aard en op een bepaalde manier denk ik ook wel een pionier. Ik zeg niet vaak over mezelf dat ik activistisch ben maar ik betrap mijzelf er regelmatig op dat ik toch best activistisch ben. Ook mijn vrienden zeggen dat. Ik heb een duidelijke visie over hoe de wereld eruit zou moeten zien en zet mij daar graag voor in. In eerste instantie is dat een wereld die er mooi uitziet. Een wereld waarin mens en natuur allebei kunnen groeien en bloeien.” 

De mens staat in deze snelle maatschappij enorm onder druk. Hierdoor zijn we andere dingen gaan loslaten en vergeten dat we de natuur nodig hebben.

Matthijs Tersteeg

Ondergeschikt aan de natuur

“Ik geloof er namelijk sterk in dat we samen kunnen werken met de natuur. Waarbij we ons als mensheid zelfs meer ondergeschikt zouden moeten maken aan de natuur. Want dat is volgens mij ook gewoon hoe het simpel gezegd werkt. Ik denk dat als wij op deze manier blijven doorgaan met onder andere het uitputten van grondstoffen, de mens op een gegeven moment weliswaar geen bestaansrecht meer heeft. De natuur daarentegen blijft haar eigen weg wel vinden. Nu gebeurt echter het tegenovergestelde, waarbij wij mensen het gevoel hebben dat wij de natuur kunnen domineren en menen maar overal recht op te hebben. 

Dat heeft denk ik onder andere te maken met dat mensen het over het algemeen erg moeilijk vinden om op de lange termijn te denken. Daarbij komt dat wij in een erg snelle wereld zijn terechtgekomen met een hoge werk- en prestatiedruk, we aan allerlei verwachtingen moeten voldoen en waar de impact van de (social) media steeds meer de norm is. Met als gevolg dat de mens enorm onder druk staat. Hierdoor zijn mensen andere dingen gaan loslaten en zijn we vergeten dat we de natuur nodig hebben. En zien we niet meer zien hoe het eigenlijk écht werkt in de wereld.” 

Positieve impact

“Zelf voel ik dan ook sterk de drang om een positieve impact op de wereld te maken. Ik wil graag dat wanneer ik oud of er helemaal niet meer ben, ik op een goede manier iets heb kunnen betekenen voor de wereld. En niet als een parasiet op aarde alleen maar heb genomen. Waarbij ik mij tegelijkertijd ook afvraag hoe groot de impact die ik wil maken uiteindelijk zal zijn. De mensheid is namelijk zo’n kleine stip op de gehele tijdlijn. Dat besef relativeert tegelijkertijd enorm. Hierdoor ga je namelijk inzien dat je eigenlijk helemaal niet zo belangrijk bent en dat de natuur veel machtiger en imposanter is. Toch is dit inzicht moeilijk vast te houden. Want als er continu van je wordt verwacht om succesvol te zijn en om mee te gaan in de verwachtingen van je omgeving terwijl de lat die de maatschappij oplegt steeds hoger wordt, dan brengt dat ook het gevoel mee dat het allemaal wél om de mens draait. En dan raak je dus al snel het besef kwijt dat wij als mens eigenlijk helemaal niet zoveel voorstellen. In plaats van de mens als middelpunt, zouden wij veel meer bezig moeten zijn om het stukje aarde dat we hier nu met zijn allen hebben, door te geven aan de volgende generatie. 

Het maken van impact heb ik hoe dan ook nodig merk ik. Omdat onze wereld, waarin veel eenzaamheid en weerstand voorkomt, best een moeilijke plek is. Door te gaan voor verandering creëer je op dit gebied perspectief. En ontstaat er tegelijkertijd een doel voor op de lange termijn. Waardoor je de drive, om te doen wat je doet, blijft vasthouden.”

Het vertalen van ideeën

“Ik ben op dit gebied best een grootse denker heb ik gemerkt. Vaak verlies ik in mijn verhaal namelijk de mensen om mij heen. Het wordt voor hun dan al snel zweverig. Doordat ik goed verbanden kan zien en gemakkelijk de puzzelstukjes in elkaar zet loop ik hierbij soms wat voor op de rest. Als ik het bijvoorbeeld met anderen heb over hoe alles en wij allemaal met elkaar zijn verbonden, wordt het voor veel mensen al gauw een ver-van-mijn-bed-show. Hierdoor wordt het lastig om grote ideeën concreet te maken. 

Ik heb dan ook mensen om mij heen nodig die dat kunnen vertalen. Gelukkig vind ik die in de drie andere medeoprichters en eigenaren van Achilles and the Tortoise: Willem van Helvoirt, Sem Dijkema en Don van Diest die er in een later stadium is bijgekomen. Willem is designer en kan erg goed onze ideeën naar een ontwerp vertalen. Zelf geloof ik sterk in de taal van kunst, waaronder design valt. Het is namelijk een veel universelere taal dan taal zelf, waarbij je vaak in andere paradigma’s zit. Terwijl design al deze paradigma’s doorbreekt. Dat is ook wat we bij Achilles and the Tortoise met onze kleding proberen te doen: het vertellen van een universeel verhaal.” 

Complexe problematiek; het is niet zwart of wit

“Hierbij starten we altijd met een bepaalde problematiek. Een voorbeeld is het Sumatraproject. In Noord-Sumatra staat op het moment het Leuser Ecosysteem zwaar onder druk. Palmolieproducenten kappen daar de bossen om er grote plantages neer te zetten. Dat voelt heel onrechtvaardig. Maar tegelijkertijd is het stoppen van het produceren van palmolie in Sumatra niet de oplossing. Omdat de mensen die daar wonen volledig afhankelijk van dit werk zijn voor hun bestaan. Dat maakt het gehele probleem erg complex. Ook vindt er in Sumatra veel stroperij plaats. Hiervoor geldt opnieuw hetzelfde: jongeren die voor dit werk kiezen omdat ze geen andere keuze hebben. Vanuit Achilles and the Tortoise vinden wij het belangrijk om dit verhaal dan te vertellen via onze designs. En zo een stuk bewustwording te creëren.”

Gedragsverandering

“Daarnaast proberen we mensen via gedragsverandering aan te sporen om andere keuzes te maken. Het bewerkstelligen van gedragsverandering is iets dat in de corebusiness van Achilles and the Tortoise zit. Hierbij hebben we mensen uit de positieve psychologie betrokken. Wat blijkt is dat veel mensen niet in beweging komen door het zien van negatieve beelden, als bijvoorbeeld koala’s die sterven in brandende bossen of olifanten die geslacht zijn door stropers. Dit stoot mensen juist vaak af. Bij mijzelf merk ik dat overigens ook. Als ik dat soort beelden zie dan doet dat gewoon pijn, waardoor ik de bijgaande tekst al niet eens meer lees, hoe interessant deze ook is. Ik kijk veel liever naar wat we wél kunnen doen.

Een tijd terug zag ik een prachtig voorbeeld hiervan voorbijkomen. In een documentaire werd een bedrijf uitgelicht dat via drones allemaal zaadjes naar beneden schiet. Om op deze manier in een recordtempo allemaal bomen te planten. Zoiets is te gek en blijft dan ook veel meer hangen dan wanneer iets negatief is. Bovendien, de mensen die zich om dit soort problematiek bekommeren zijn er vanuit zichzelf tóch al mee bezig. En de mensen die er nog niet mee bezig zijn; die wil je juíst bereiken omdat je anders de conversatie niet kan aangaan. Met Achilles and the Tortoise focussen we ons dan ook vooral op de positieve aspecten.” 

Met Achilles and the Tortoise willen wij laten zien dat duurzaamheid niet ten koste van stijl en kwaliteit hoeft te gaan.

Matthijs Tersteeg

Samen met de doelgroep ons product creëren

“Daarbij proberen wij een nieuwe groep te bereiken: de groep mensen die streetwear draagt. Wat geen makkelijke doelgroep is. Onder andere omdat men deze groep vaak een beetje links laat liggen en deze van zichzelf moeilijk te bereiken is. Een deel van deze mensen is bezig met zijn eigen toekomst maar een groot deel ook helemaal niet. Met Achilles and the Tortoise proberen wij deze mensen te betrekken in het maken van onze designs. Om zo samen met hun ons product te creëren; in eerste instantie moet het namelijk een product zijn dat zíj leuk vinden. Want allereerst is Achilles and the Tortoise een kledingbedrijf dat toffe items wil maken. Waarbij dat op een duurzame manier doen voor ons de normaalste zaak van de wereld is.

In deze volgorde communiceren wij ook onze boodschap. Wat je namelijk vaak ziet gebeuren is dat er in veel gevallen eerst met het thema duurzaamheid zélf wordt begonnen waardoor je al heel snel het gevaar krijgt van het ‘geitenwollen sokken’ imago: het tegenovergestelde imago dan dat van streetwear. Met Achilles and the Tortoise willen wij laten zien dat duurzaamheid niet ten koste van stijl en kwaliteit hoeft te gaan. En hopen wij vervolgens – doordat mensen opgaan in ons verhaal en hierover zelf kunnen meedenken – dat zij andere mensen in hun netwerk hiermee gaan aansteken. Dat is vaak ook de manier waarop gedragsverandering plaatsvindt.“

Hoe Achilles and the Tortoise is ontstaan

“Het is nu bijna vier jaar geleden dat wij begonnen met Achilles and the Tortoise. Sem en ik kennen elkaar uit Wageningen maar zijn allebei niet in Nederland opgegroeid. Sem is in Nepal opgegroeid en ik in Botswana. Wageningen is typisch zo’n plek waar kinderen van ouders wonen die daarvoor in het buitenland hebben gewoond en vervolgens naar Nederland zijn teruggekeerd. Deze ouders werden in het verleden dan via de Universiteit Wageningen uitgezonden naar het buitenland om daar veldwerk te verrichten binnen de agrarische sector of op het vlak van biodiversiteit. Wageningen is dan ook écht een verzamelplek van mensen uit alle hoeken van de wereld. Sem en ik kennen elkaar van de voetbal en al snel klikte het tussen ons. Ik denk juist vanwege onze vergelijkbare achtergrond, waardoor je toch dezelfde soort ervaringen, waarden en normen hebt. We zijn allebei sterk gedreven persoonlijkheden en waren al regelmatig aan het brainstormen over wat wij nou voor de wereld zouden kunnen betekenen. 

Omdat we allebei groot fan zijn van sneakers wilden we eerst een modulaire duurzame sneaker gaan ontwikkelen. Echter kwamen we er al snel achter dat dit behoorlijk ingewikkeld is vanwege de verschillende krachten die tijdens het lopen op een sneaker inwerken. Bovendien blijkt de sneakerindustrie zelf al jaren zijn hoofd te breken over het ontwerpen van een modulaire sneaker. Waarop we zoiets hadden van: oké, dit is misschien iets te hoog gegrepen, laten we ergens anders beginnen. En hoewel we ooit nog iets met sneakers willen gaan doen zijn we ons toen gaan richten op kleding. Vervolgens zijn we gaan kijken wie daarbij onze ideeën kon visualiseren. Al snel kwamen we bij Willem terecht. Sem kende hem via via en het klikte meteen. Daarbij kwam dat Willem zelf ook al het idee had om een eigen kledinglijn op te zetten. En dezelfde drive als Sem en ik heeft om de wereld een stukje mooier te maken. Zo is toen Achilles and the Tortoise ontstaan.” 

Groter worden als bedrijf

“In deze vier jaar hebben we ons altijd naast ons huidige werk beziggehouden met Achilles and the Tortoise. Want de huur moet natuurlijk gewoon betaald worden. Sem werkt daarbij als innovatiemanager bij Unica. Ikzelf ben afgestudeerd als change agent om gezondheid anders te positioneren in de veranderende maatschappij. Waarbij wordt gekeken naar hoe mensen in hun kracht kunnen komen te staan in plaats van pas te gaan schakelen nadat er een probleem is ontstaan. Want natuurlijk is de geneeskunde belangrijk maar we moeten ons meer gaan richten op het voorkomen van ziekten en het weerbaarder maken van mensen. Nu werk ik als projectleider preventie bij de gemeente West Betuwe en werk ik aan het helpen vergroten van de weerbaarheid en veerkracht van de inwoners. Willem is een talentvolle grafisch ontwerper die na een tijd bij een bureau te hebben gewerkt voor zichzelf is begonnen.  

Met Achilles and the Tortoise zijn we inmiddels in de opschalingsfase terechtgekomen. We zijn verschillende vormen van financiering aan het onderzoeken en bezig ons verhaal meer concreet te maken. Daarnaast zijn we een aantal kledinglijnen verder aan het doorontwikkelen die we vervolgens willen gaan doorrekenen. Hierbij helpt de Wageningen University & Research ons middels een life cycle assessment. Want naast dat we goede doelen ondersteunen en ons richten op het creëren van positieve impact willen we ook kijken naar hoeveel water en energie we bijvoorbeeld besparen bij de productie van onze kleding. Al deze stappen zijn we aan het doorlopen om als bedrijf groter te worden. Zodat we er vervolgens ook meer energie en tijd in kunnen steken.”

Ieder een eigen rol

“Want hoewel ik mijn baan erg leuk vind merk ik ook dat ik zin heb om fulltime met Achilles and the Tortoise bezig te zijn. Hierbij staan wij er allemaal net wat anders in. Zo is Sem bijvoorbeeld erg gelukkig in zijn werk bij Unica en voor hem wordt het denk ik meer een balans tussen beiden. Waar hij zich behalve bij Unica ook bij Achilles and the Tortoise met innovatie zal gaan bezighouden. Willem wil net als ik er volledig voor gaan. Hij maakt samen met de doelgroep de kleding en de designs en is echt een talent op dit gebied. Daarnaast richt hij zich op de grafische vormgeving van al onze uitingen. Zelf ben ik vooral bezig met het bouwen van een ecosysteem rondom Achilles and the Tortoise. Binnen dit ecosysteem kijk ik dan naar met wie we willen samenwerken en waarom. En of zo’n samenwerking richting onze doelen mogelijk is. Ik kijk dan zowel naar de strategie als de samenwerking met onze huidige en toekomstige partners. Zo heeft ieder van ons zijn eigen rol. 

We misten hierbij tot voor kort nog wel iemand die zich met de sales en marketing bezighoudt. Inmiddels hebben we die gevonden in Don van Diest. Want omdat je vooral gericht bent op het mooier willen maken van de wereld ben je zelf niet zo bezig met geld verdienen. Terwijl je in deze transitiefase iemand nodig hebt die onze producten aan de man gaat brengen. Een deel van onze opbrengsten gaat namelijk naar het goede doel dat gerelateerd is aan het thema van de kledinglijn; want ook dáár zit de nodige verandering.”

Achter de schermen

“Er is dus veel potentie. We hebben achter de schermen hard gewerkt aan de stap richting opschaling. In de huidige constructie – met alle vier een fulltime baan – hebben we echter erg weinig tijd. Dit speelt bijvoorbeeld als je kijkt naar onze zichtbaarheid op social media. We willen graag deze doelgroep actief bij Achilles and the Tortoise betrekken en een relatie met deze mensen opbouwen. Juist omdat het bewerkstelligen van gedragsverandering centraal staat bij ons. Maar met slechts een dag in de week lukt dat niet echt. Daarom is deze stap naar opschalen eveneens belangrijk.

Onlangs hebben we een relaunch gemaakt waarbij we drie verschillende proposities lanceren. Eén daarvan is ALTER: onze vintage upcycle-kledinglijn, omdat het verlengen van de levensduur van kleding veel positieve impact heeft. Ten tweede gaan we B2B-klussen aan. Momenteel werken we samen met Club Kakatua aan een duurzaam shirt dat bestaat uit gerecycled katoen, organisch katoen en Seacell^TM: vezels van zeewier. Tot slot kun je van ons ook circulair geproduceerde kleding verwachten waarbij elke lijn een inspirerend verhaal vertelt gericht op een bepaalde problematiek. Zo staat onze basiclijn ‘Forestation,’ waar we nu mee bezig zijn, in het kader van de wereldwijde ontbossing. Waarbij we de lijn liever ‘Forestation’ noemen dan ‘Deforestation’ omdat we dus vooral willen laten zien wat er wél mogelijk is. En hebben we een lijn gericht op de problematiek rondom het Leuser Ecosysteem in Noord-Sumatra.” 

CO2-neutraal is niet meer voldoende. We moeten weer op gaan bouwen. Daarbij is het nodig om op alle vlakken te gaan investeren in biodiversiteit, in de natuur, in onze planeet.

Matthijs Tersteeg

Rule of Thirds

“Bij Achilles and the Tortoise hebben wij een eigen kompas geïntroduceerd, ‘The Rule of Thirds.’ ‘The Rule of Thirds’ is een kompas en een raamwerk om de transitie naar een purpose-economie te versnellen en bedrijven te helpen klimaatpositief te worden. Dit model benadrukt het belang van het creëren van een positieve impact op 1) het welzijn van de mens, 2) het welzijn van de natuur en niet alleen het nastreven van 3) financiële welvaart. Daarmee zetten we ons af tegen de kapitalistische groei-economie. Al onze acties en alle bedrijfsprocessen dragen bij aan het versterken van deze drie pijlers.

Daarnaast kijken we naar het productieproces binnen de kledingindustrie dat ten behoeve van de mens anders moeten gaan worden weergegeven. Eén waarin de mens wél kan floreren en niet zoals nu met de slechte arbeidsomstandigheden die er zijn. Met onze nieuwe kledinglijn ALTER richten we ons op upcycling waarmee we een stap verder gaan dan het circulair produceren. In onze ogen is alleen circulair zijn namelijk niet genoeg. Er is al zoveel schade aangericht waardoor CO2-neutraal zijn niet meer voldoende is. We moeten weer op gaan bouwen. Daarbij is het nodig om op alle vlakken te gaan investeren in biodiversiteit, in de natuur, in onze planeet. 

Gezien vanuit ons huidig economisch stelsel is ons businessmodel in de basis niet erg rendabel. Waarbij je natuurlijk kunt discussiëren over wat rendabel precies is. In onze huidige economie wordt vooral gekeken naar datgene wat geld oplevert en niet naar datgene wat natuur en welzijn oplevert. Gezien vanuit een purpose-economie is ons businessmodel daarentegen ontzettend rendabel. Wanneer je namelijk de impact die je maakt gaat doorrekenen in keiharde euro’s dan wordt het ineens wél een interessant model.”

Ik merk bijvoorbeeld in mijn directe omgeving dat veel mensen er gewoon niet mee bezig zijn. Waarbij ik mij dan afvraag: hoe kan dat? Hoe kun je het nou niet zien?

Matthijs Tersteeg

Samenwerken met en investeren in goede doelen

“Bij het investeren in goede doelen gaan we zo dicht mogelijk op de betreffende problematiek zitten. Waarbij dus altijd een partij betrokken is die direct positieve impact maakt in het kader van die problematiek én actief is in dat gebied op aarde waar we ons op richten. Als je bijvoorbeeld kijkt naar ons Sumatraproject, dan is het Leuser Ecosysteem dat in het noorden van Sumatra onder druk staat, het gebied waar we ons op richten. Dit is de enige plek ter wereld waar neushoorns, tijgers, olifanten en orang-oetans samenleven. Wij werken hierbij samen met Rudi Putra. Hij is een natuuractivist die daar het gebied en de Sumatraanse neushoorns beschermt. Een derde van de opbrengsten van onze Sumatra-kledinglijn wordt dan in hem geïnvesteerd. 

In Sikhote-Alin, een gebergte in het verre oosten van Rusland, leeft de Armoerluipaard die met uitsterven wordt bedreigd. Met onze eerste kledinglijn ‘Armoerluipaarden’ hebben we toen samengewerkt met en geïnvesteerd in het Wereld Natuur Fonds om zo de uitsterving van deze mooie dieren proberen tegen te gaan.

Voor onze kledinglijn ‘Forestation,’ gericht op de wereldwijde ontbossing gaan we samenwerken met stichting Life Terra.”

Onzekerheden en twijfels

“Ik heb dus wel een sterke drive heb om de wereld mooier te maken maar daarbij komen ook onzekerheden en twijfels kijken. Ik merk bijvoorbeeld in mijn directe omgeving dat veel mensen er gewoon niet mee bezig zijn. Waarbij ik mij dan afvraag: hoe kan dat? Hoe kun je het nou niet zien? Waarom lukt het niet om hier doorheen te breken? Toch blijf ik gemotiveerd in het bereiken van mijn doelen en ik weet ook dat zoiets gerust twintig jaar kan gaan duren. Het is dus iets van de lange adem. Waarbij het besef dat de mens nietig is vergeleken met de natuur ergens helpend is omdat de natuur het uiteindelijk wel zal gaan redden. Waardoor ik mij daar in ieder geval niet al teveel zorgen om hoef te maken. Ik heb namelijk een sterk rechtvaardigheidsgevoel dat graag opkomt voor de kwetsbare natuur en de planeet. En in de huidige wereld is zo’n rechtvaardigheidsgevoel behoorlijk lastig. Waar het vooral om zal gaan is de kwestie of de mens straks nog wel bestaansrecht heeft.”

Wat is je advies aan mensen die ook een duurzaam project of bedrijf willen opzetten?

“Ik heb gemerkt dat wanneer je in een netwerk rolt, je er dan achter komt dat er veel meer mensen met dit soort dingen bezig zijn dan je denkt. In 2020 ben ik één van de Duurzame Jonge 100 geworden waardoor ik in zo’n netwerk terechtkwam. Ik keek toen echt mijn ogen uit met wat voor gave projecten iedereen bezig was. Je kunt natuurlijk ook zelf op zoek gaan naar mensen die leuke dingen op dit gebied doen. Het zo snel mogelijk opbouwen van een netwerk van mensen die bezig zijn met het starten van gave duurzame projecten en bedrijven; dat zou mijn allergrootste advies zijn. Ik merk dat mensen – en natuurlijk heeft dat ook te maken heeft met waar ze vandaan komen en waar ze naartoe willen – echt wel openstaan voor het helpen van andere mensen. En hun netwerk voor je willen openstellen en transparant daarin zijn. Dus ga deze mensen gewoon benaderen.

Het heeft ons bij Achilles and the Tortoise ook ontzettend geholpen. Alles wordt nét wat makkelijker zodra je een netwerk hebt opgebouwd. Ook zie je vaak dat mensen in hun eentje het wiel opnieuw aan het uitvinden zijn waardoor ze in hun eigen cirkeltje blijven zitten. Terwijl als je naar buiten treedt en mensen gaat spreken je veel sneller kans op succes hebt. Doordat je raakvlakken hebt kun je elkaar versterken. Ik geloof bijvoorbeeld ook helemaal niet meer in concurrentie. Met Achilles and the Tortoise zijn we dan ook transparant in alles. Het kenmerk van de huidige economie is dat er veel concurrentie is maar als we naar een purpose-economie gaan dan zijn we veel meer bezig met samenwerken en het met elkaar genereren van positieve impact. In plaats van zoals nu gebeurt het afbakenen van je bedrijf en denken dat jij de grootste speler gaat worden.”

Featured foto: Lin Woldendorp

Featured artwork: Willem van Helvoirt van Achilles and the Tortoise